Postmodern Mimarlık Akımı
Ocak 25, 2021
 |
| Dans Eden Evler-Prag |
Önceki yazımız da modern mimarlık konusuna değinmiştik. Şimdiyse bunun karşıtı olan postmodern mimariye değineceğiz. Fakat öncelikle postmodernizm nedir? kısaca açıklamak gerekirse. Postmodern (Gerçek üstücülük); modern görüşüne karşı olarak buna alternatif oluşturur. Modernizmin sonrası, ötesi anlamındadır. Modernizmin sorgulanması ,insanı merkeze alan yapının sorgulanıp daha iyi bir yapı oluşturmayı amaçlayan alternatif düşünce.
Peki bundan yola çıkarak postmodern mimari ne demektir? Modernizmin karşıtı yani, modernizm de sadelik ve işlev var fakat süsleme yoktu. Postmodern mimari akım süslemeyi içine katarak modernizmde kievrensel estetik doğrular olduğu fikri yüksek bir sosyal grubun iddiasıdır.Saflık,ilerleme ve güzellik hakkında ki fikirler nötr olmaktan çok uzaktır; bunlar tarihsel ve politik güç pozisyonları için birer kılıftır. Fakat; amacı mevcut neslin ihtiyaçlarını ele almaktadır.
Postmodernist Mimari Nasıl Ortaya Çıktı?
Postmodern mimari ne demektir? sorusuna yukarıda cevap verdik. Gelin şimdi postmodern mimari akımı nasıl ortaya çıktı ona cevap verelim. Postmodern mimarlık akımı ilk olarak Amerika'da ortaya çıkmış ve 1960'ların başlarında mimarlık hakkında yeni bir söylem olarak ortaya çıkmıştır. Felsefenin 1980'lerde mimari alanlara girmesine rağmen, bu söylemin mimari olduğunu ve felsefi olmadığını belirtmek önemlidir.1960'larda,anti-modernist ya da anti-uluslararası stil olarak mimarideki yeni düşünceye gönderme yapmak daha doğru olacaktır. Oldukça gerçek bir şekilde, uzun cam binaların geleneksel mahallelere zorla girmesine karşı yapılan tepki, Robert Rauschenberg’in Pearl Street'teki kentsel peyzajı ve onun “yerel” deki ilgisini keşfettiği araştırmalarla paraleldi.
 |
| "Kuş Yuvası" Olimpiyat Stadı-Pekin |
Postmodern düşüncenin ilk geliştiricilerinden biri, 1961'de Jane Jacobs yazdığı bir kitapla dikkatleri çekmişti. Jacobs, mimarın kurtarabileceğini düşündüğü Modernist mimarinin ütopya rüyasının ölüm kılığına girdi. Dünyayı organik olarak gelişmiş kenti yıkıp yeni bir kentsel dünya inşa ederek. Ancak, bu tür bir mimari yıkımın sonucu, kentsel kumaşların ve şehirleri canlandıran mahallelerin sökülmesiydi. Jacobs, şehirlerin insan hayatına hiç dikkat etmeyen şehir planlamasının aksine, daha doğal bir büyümeye ve kendiliğinden bir yaklaşım önerdi.
 |
| Michael Graves Portland Kamu Hizmetleri Binası (1980) |
Yukarıda'ki yapı Michael Graves'e aittir ve postmodern mimariye ait belirgin özellikler taşımaktadır. Ayrıca bu yapı(Portland Kamu Hizmetleri Binası) bu akımın en meşhur yapılarından biridir.İçerideki iki üçgensel şekil çoğunlukla süs özelliği taşır ve kendileri için, estetik açıdan orada bulunmaktadır.
Şehirlerin eski binalara bu kadar kötü bir şekilde ihtiyacı olamaz. Muazzam sokakların ve ilçelerin onlarsız büyüyebilmesi muhtemelen imkansızdır. Başarılı bir şehir bölgesi, inşaat söz konusu olduğunda bugüne kadar bir nevi normale döner. Yıllar geçtikçe eski binalardan bazıları yenileriyle değiştiriliyor ya da yenilenmeye eşdeğer derecede rehabilite ediliyor. Yıllar geçtikçe, birçok çağdan ve türden binaların derhal bir karışımı var. Bu elbette, dinamik bir süreç, karışımda bir zamanlar yeni olan şey, sonunda karışımda eski olan şey haline geldi.
Binanın bağlamını duyarlı oluşuyla, postmodernizm insanların binadan beklediklerini tamamen göz ardı etmiş de değildir.
Postmodern binalar bazen eski trompe l'oeil'i de kullanarak, Rönesans'ta yapıldığı gibi, aslında var olmayan bir derinlik etkisi yaratırlar. Portland Kamu Hizmetleri Binası, kenarlarda duran ve gerçekten sütunmuş gibi görünen sahte sütunlara sahiptir.
Şehirlerin eski binalara bu kadar kötü bir şekilde ihtiyacı olamaz. Muazzam sokakların ve ilçelerin onlarsız büyüyebilmesi muhtemelen imkansızdır. Başarılı bir şehir bölgesi, inşaat söz konusu olduğunda bugüne kadar bir nevi normale döner. Yıllar geçtikçe eski binalardan bazıları yenileriyle değiştiriliyor ya da yenilenmeye eşdeğer derecede rehabilite ediliyor. Yıllar geçtikçe, birçok çağdan ve türden binaların derhal bir karışımı var. Bu elbette, dinamik bir süreç, karışımda bir zamanlar yeni olan şey, sonunda karışımda eski olan şey haline geldi.
Daha genel değinmek gerekirse 1960'lar da ilk tohumlarının atıldığı 1970'ler de yeşillenmeye başlamıştır. Postmodernistlere göre, son amaçlı bir tarih düşünçesi ortaya çıkaran Hristiyanlık, aydınlanma ve son olarak Marksizim, Batı medeniyetine ve kapitalizme ait üç dönemdi ve bunların sonunun gelmesiyle modernizmin sonuda geldi. Bu nokta da postmodernizm başladı.
Artık vaadedilen çennetlerin yerine; kötümserlik,karamsarlık ve şizofreninin devridir. Sistemi, bir bütün olarak değiştirmeye gerek kalmadı. Yenileşmeye yönelik yapılacak kazançlar herhangi bir yerden gelebilirdi. Kişisel girişimlerin ve özgünlükler sonuna kadar zorlanmaya hazırdı. Modernizmden sonra günümüz için ''sanal bir gerçeklik'' yaşanmaktadır. Böylece büyük olayların önemi kalmamıştır. Kısaca;meydan bütünün değil parçalarındır. Modernizmin bütünselliğine karşı çıkarak, parçalanmayı,farklılaşmayı savunarak eskiye dönüşü arzular. Böylece geçmişle bağları güçlendirmeyi amaçlar.
Artık vaadedilen çennetlerin yerine; kötümserlik,karamsarlık ve şizofreninin devridir. Sistemi, bir bütün olarak değiştirmeye gerek kalmadı. Yenileşmeye yönelik yapılacak kazançlar herhangi bir yerden gelebilirdi. Kişisel girişimlerin ve özgünlükler sonuna kadar zorlanmaya hazırdı. Modernizmden sonra günümüz için ''sanal bir gerçeklik'' yaşanmaktadır. Böylece büyük olayların önemi kalmamıştır. Kısaca;meydan bütünün değil parçalarındır. Modernizmin bütünselliğine karşı çıkarak, parçalanmayı,farklılaşmayı savunarak eskiye dönüşü arzular. Böylece geçmişle bağları güçlendirmeyi amaçlar.
Postmodernist bir binada nelere bakmalı?
- Klasik motifler
- Edebi ittifaklar
- Parlak renkler
- Yapısal çeşitlilik
- Çeşitli malzeme ve şekiller
Postmodern Mimarinin Özellikleri
Postmodern mimarinin öne çıkan özellikleri; eşsiz biçimlere vurgu yapan farklı estetiklere uyum sağlamaktır. Postmodern özellikler, geleneksel mimarinin ve önceki tüm hareketlerinin çarpıcı karşıtıdır. Bu tür bir mimari harekette “herhangi bir şey” prensibi uygulanır. Postmodernizmden söz ederken yapısal fikirlere ve geleneksel tasarımlara yer yoktur.
İfade çeşitliliği postmodern ideallerin temel felsefesini tanımlar. Binalar sadece geleneksel işlevi sağlamak için değil, aynı zamanda çoğulculuk, ironi, paradoks ve bağlamsallık gibi anlam özellikleriyle de bir araya getirilmiştir. Örneğin, postmodern mimaride gökdelenler geleneksel olmayan çıkıntılarla veya klasik sütunlarla süslenir, bir gökdelenin sahip olması alışılmadık bir şeydir.
 |
| Disney Binaları |
Postmodern mimarinin renkleri, mutlaka “renk skalası yasası” nı izlemez, ancak ondan gelen belli bir uyum vardır. Çoğu zaman, bir tema takip etse de renkler düzensizdir. Bunun bir örneği, 1991 yılında Michael Graves tarafından tasarlanan Team Disney Binaları'dır. Snow White’ın Yedi Cüceleri binanın girişinin ana cazibesidir. “Cüceler”, insanların izlediği renkli karakterlerden uzak, açık kahverengi renkliydi.
 |
| Disney binalarındanbiri. |
Postmodern mimarlığa mükemmel bir örnek olan Team Disney Binaları, günümüzde inşa edilen binalardan sadece birkaçıdır (Pekin'deki Kuş Yuvası ve LaSalle SIA Sanat Koleji aynı kategoriye aittir). Tasarımların yanı sıra postmodernist tasarımlarda sürdürülebilirlik konuları ele alınmaktadır. Malzemelerin kalitesi ve kökeninin sürdürülebilir olması güvence altına alınmıştır.
 |
| Lasse Sia Sanat Okulu |
Postmodern mimari için yapısal bir tanım ve sabit özellikler oluşturmak, tasarımların bir prensibi takip etmemesi nedeniyle oldukça zor bir iş olabilir. Postmodern mimarinin önemli bir yönü, mimariyi doğada hem işlevsel hem de sanatsal olarak yükseltmesidir. Tasarımların bilinçli sürekliliği ve bilinçli ironi en iyi hareketi bir bütün olarak tanımlar. Postmodern mimari için özellik eklemek, işletmeniz için harika bir yatırım olabilir. Postmodern tasarımlar estetik olarak uygulandığından, çalışanlarınız için pozitif psikolojik etkiler beklenmektedir.
0 yorum